Witold Rytwiński – w obronie jego królewskiej mości, wójta Dariusza Strausa

Drodzy Mieszkańcy,

minął rok od wyborów, w których wybraliśmy nowego-starego wójta i radnych. Ci, którzy uwierzyli w puste obietnice Darka Strausa, na pewno nie czują się rozczarowani. Darek nie zawiódł po raz kolejny i Siedlisko jak zwykle ominęły inwestycje, dotacje unijne oraz postęp gospodarczy. Kolejny rok kadencji wójta nieudacznika niczym nie różniłby się od poprzednich. Zmarnowane przez nieudolnych samorządowców szanse na pozyskanie dofinansowania do inwestycji w gminie nie są przecież pierwszymi. Nie takie miliony przechodziły nam koło nosa. Mieszkańcy „małej, rolniczej, położonej na uboczu ubogiej gminy” (ulubione określenie wójta) – po cichu i w smutku kontemplowaliby beznadzieję sytuacji, w której utknęli 20 lat temu. Wszak do pustyni ekonomiczno-gospodarczej, którą zgotował Straus w gminie, większość zdążyła się przyzwyczaić. Ale ten rok mimo wszystko był jakiś inny. W Siedlisku, w tym roku coś drgnęło. Zaczął wiać słaby póki co, ale wyraźnie narastający na sile, wiatr zwiastujący zmiany. W Siedlisku zorganizowała się grupa mieszkańców, którzy postanowili wbrew oficjalnej logice władzy promującej nieróbstwo, lenistwo i bylejakość, działać na rzecz poprawy bytu wszystkich obywateli w gminie.

Na pewno i Wy zauważyliście te zmiany. Wójt i jego świta spokornieli. Darek Straus nie czuje się już bezkarnym jedynowładcą, który decydował komu za zasługi dla utrwalania władzy wyremontuje podjazd na posesję, a kogo ukarze szykaną i rozkaże rozebrać płot. Chciałoby się zapytać: gdzie jest ten wielki car, który w świetle błysku fleszy z dumą oznajmiał przedstawicielom prasy jak rzucał na kolana całe wsie za to, że ich mieszkańcy nie poparli go w wyborach? Gdzie ten król-słońce, który kilkanaście miesięcy temu w biały dzień próbował „wyrwać” dla kolesiów działki z zrewitalizowanego Wzgórza Adelajdy? Gdzie ów Houdini przeoczeń w zakresie gospodarowania mieniem gminnym, który pięknie zagospodarowane nieruchomości gminne za bezcen sprzedawał rodzinie? Gdzie ten wódz, który wysłał kuzyna, zwyrodnialca-pedofila, by strzegł procedur demokratycznych i upewniał się, że mieszkańcy dokonają jedynie słusznego wyboru? Gdzie ten geniusz samorządu i mistrz nepotyzmu, który obsadził stołki w gminie ciotkami, kuzynkami, wujkami i innymi pociotkami, by ci chronili go i robili wszystko, by trwał na tronie dożywotnio?

Tryumfalnego pochodu Strausa przez ponad ćwierć wieku nikt nie potrafił zatrzymać. Widząc jak rozprawia się ze swoimi przeciwnikami politycznymi mieszkańcy bali się tzw. zemsty wójta. Jak tu się nie bać człowieka, który potrafi z dnia na dzień zwolnić bezprawnie dyrektorkę szkoły? Dyrektorka to nie byle kto, ale miejscowa szyszka, duża ryba. Wielu zadawało sobie pytanie: „Jeżeli Straus, jednym podpisem, przekreśla dorobek życia i niszczy karierę zawodową Joli Pazdrowskiej, dyrektorki szkoły w Siedlisko, takiej persony, to co mi zrobi?” Z tego powodu wielu uwierzyło w to, że lepiej z mściwym i małostkowym wójtem nie zadzierać.

Dzisiaj po tyranie z wąsikiem został tylko trzęsący się człowieczek, który w panice próbuje ratować resztki autorytetu. W przeciągu minionego roku Dariusz Straus odebrał ważną lekcję demokracji. Doświadczył na własnej skórze, że każda władza w ustroju demokratycznym podlega kontroli i ocenie społecznej. Mieszkańcy gminy mają prawo wiedzieć co się dzieje za kulisami Urzędu Gminy, w jaki sposób wójt gospodaruje naszym wspólnym majątkiem. Odpowiedzialność władzy przed społeczeństwem jest największym dobrodziejstwem ustrojów demokratycznych. Demokracja, to nie – jak to przedstawia poplecznik wójta Rysiu Kieczur – tyrania jednostki ubrana w płaszczyk woli większości, ale taki ustrój, w którym władza podlega społecznej krytyce i kontroli. Przez ponad dwadzieścia lat w Siedlisku, dzięki aktywnemu wsparciu etatowych radnych – dinozaurów rady gminy: Kieczurów, Chilickich, Hardych oraz miejscowych oligarchów, demokracja ewoluowała w swoje przeciwieństwo. Pożarłszy własny ogon zmieniła się w tyranię wszechmocnego wójta, który wprawdzie w regionie nie znaczył nic, ale w Siedlisku był królem i carem.

Zmiany w Siedlisku stały się faktem. Dla wójta i jego zwolenników nie ma powrotu do bezpiecznej „położonej na uboczu, małej, ubogiej gminy”, którą się nikt z zewnątrz nie interesował. Nie ma już cienia, ukrycia, w którym można bezpiecznie ubijać interesiki z kolesiami. Dzisiaj, dzięki oddolnej inicjatywie zaangażowanych obywateli, projekt „Lepsza Gmina Siedlisko” przestaje być fantasmagorią oszołomów, ale nabiera rzeczywistych konturów.

Wójt Dariusz Straus nie rozumie tego procesu i specyfiki zmian. Nie wie, że nie ma już powrotu do rzeczywistości „małej, położonej na uboczu gminy”, w której był bogiem i jedynowładcą. Żadna droga nie prowadzi do świata, w którym jeszcze kilkanaście miesięcy temu można było bezkarnie uprawiać politykę kolesiostwa opartą na przeoczeniach i uchybieniach przepisów prawa. W tej chwili, dzięki aktywności opozycji politycznej w gminie, która działa na rzecz poprawy życia wszystkich mieszkańców, sąsiedzi zaczęli się uważniej przyglądać temu, co się u nas dzieje. Problemy Siedliska wyszły poza gminę. Ujawnianymi aferami żyje okolica i trudniej ukryć następne szwindle eufemistycznie określane „przeoczeniami”.

Teraz wszyscy patrzą na ręce wójta, a to oznacza, że stracił on wartość dla kolesiów, którzy chcieliby ubijać swoje biznesiki naszym kosztem. Dzisiaj każda szemrana lub wątpliwa pod względem etycznym transakcja będzie widoczna jak pod mikroskopem i natychmiast napiętnowana. Każda bezczynność wójta, jego urzędnicze nieróbstwo są przedstawiane na bieżąco po to, żeby mieszkańcy gminy i okolic mogli wyrobić sobie własną opinię o rozmiarze dwunożnej tragedii Gminy Siedlisko, która nazywa się „Wójt Dariusz Straus”. Nie bójmy się tego powiedzieć wprost – Dariusz Straus jako wójt jest naszą wielką klęską. Porażką instytucji demokratycznych, które w małych społecznościach jak pokazała siedliskowa rzeczywistość, są ułomne. Zatrudniona na urzędowych stołkach rodzina oraz kolesie oligarchowie wystarczą, by powstrzymać konieczne zmiany i postęp, zachowując bezpieczne status quo. Dzięki tej polityce staliśmy się zapomnianym zaściankiem regionu. Na pewno w Polsce są gminy, które mogą się pochwalić gorszymi nieudacznikami w fotelu wójta. Tu u nas, w naszym regionie, w promieniu 150 km od Siedliska, w tej dziedzinie Dariusz Straus osiągnął niedoścignione mistrzostwo.

Wójt próbuje się ratować. Wzywa na pomoc autorytet proboszcza Andrzeja Palewskiego i majestat Kościoła Katolickiego, który ksiądz reprezentuje. Straus wykorzystał naiwność wielebnego i to, że będąc dopiero rok w naszej gminie nie zdążył zapoznać się on z jej realiami. Ustawił go w jednym szeregu z innymi swoimi żołnierzami, m.in. z kuzynem zwyrodnialcem-pedofilem. Duchowny ma uchronić wójta przed upadkiem. Straus wyznaczył kaznodziei proste zadanie: wielebny ma wskazać trzódce wiernych owieczek jedynie słuszną drogę prowadzącą do krainy szczęścia. Nie wie, że ta kraina, w której wójt jest królem, to „mała, uboga, położona na uboczu rolnicza gmina”. To zacofane pod względem gospodarczym i infrastrukturalnym jałowe pustkowie, do którego my mieszkańcy – wierne owieczki – nie chcemy już wracać. Byliśmy tam przez ostatnich dwadzieścia lat i żadna siła nas tam nie zapędzi.

Nie tylko ksiądz ma pomóc odwrócić proces zmian. Do ataku ruszyli też lokalni prominenci, którym nasz wójt zawdzięcza swoją karierę polityczną. Jeden z nich, Witold Rytwiński pojawił się na ostatniej sesji rady gminy by ogłosić, że nie ma lepszego wójta na świecie niż Darek Straus. Rytwiński snuł opowieści historyczne o tym, jak to trzydziestoletni wówczas wójt, bez doświadczenia, na kolanach budował szkołę w Siedlisku i o tym, jak ocalił przed likwidacją ośrodek zdrowia.

Żeby poznać kulisy wyjątkowego uczucia, które połączyło naszych wiejskich dżentelmenów cofnijmy się o jakieś dwadzieścia lat. Do dnia, w którym dojrzały, prawie sześćdziesięcioletni mężczyzna, ojciec trójki dzieci zapałał gwałtownym uczuciem do młodzieńca, któremu zarost na twarzy się jeszcze nie pojawił.

Nie wiadomo dokładnie kiedy panowie Rytwiński i Straus się tak polubili. W każdym razie dzięki aktywności Rytwińskiego Straus został wybrany przez radnych na wójta. Oto jak po czterech miesiącach pierwszej kadencji wójta Strausa, ówczesny wiceprzewodniczący rady gminy w Siedlisku – w tej roli Witek Rytwiński – oceniał pierwsze decyzje niedoświadczonego młodzika: „Uważam, że jego [tj. wójta – przyp. red.] działania są pozytywne. (…) wójt zaczął komputeryzować Urząd Gminy ze środków własnych – wstawił własny komputer (…) mam uzasadnione powody, żeby Go [tj. wójta – przyp. red.] bronić, bo są na sesjach stawiane nieraz niewłaściwe zarzuty. Zarzuty te powinny być postawione poprzedniemu zarządowi. Jest młody, ambitny i jest mieszkańcem naszej gminy i ten człowiek chce robić wszystko dla tego społeczeństwa. Nie ma żadnych powiązań, żadnych układów w negatywnym sensie i wierzę w to, że do tego nie dojdzie. (…) Sądzę, że za kilka lat nasza gmina wyjdzie z opresji finansowych a mieszkańcy będą zadowoleni” (Wieści z Siedliska, 1999 r.).

Tak było dwadzieścia lat temu. Dzisiaj wiemy – bo stan gminy nie pozostawia złudzeń – że z obiecanego postępu wyszły nici. Plan informatyzacji gminy, podobnie jak większość obietnic wyborczych Strausa, pozostał w sferze pobożnych życzeń. Wójt nie odnalazł się w świecie nowoczesnej gospodarki wolnorynkowej. Co prawda Darek był na wycieczce w USA i widział jak wygląda nowoczesne zarządzanie kapitałem, ale co z tego? Z Ameryki, zamiast nowoczesnych standardów zarządzania, przywiózł do Siedliska kilka par dżinsów i zwitek wymiętych jednodolarówek, którymi imponował dziewczynom na zabawach. Zarządzanie gminą i pozyskiwania funduszy zewnętrznych, okazało się zajęciem wymagającym większych kompetencji i kwalifikacji intelektualnych niż hodowanie kilu papug, oporządzanie konia czy orka dziesięciohektrowego pola.

Sytuacja jest o tyle zastanawiająca, że po dwudziestu latach, mając porównanie z gminami ościennymi, widząc jak wielkim nieudacznikiem jest Straus, Rytwiński przychodzi na posiedzenie rady i ogłasza, że czarne jest białe a białe czarne. Skąd taka determinacja w obronie kolegi? Skąd taka nadzwyczajna aktywność Rytwińskiego?

Czyżby chodziło tu o interesiki z wójtem, które dostojny emeryt chciałby ukryć przed lokalną społecznością? O kulisy transakcji związanej z budynkiem byłego posterunku policji, który w pierwszej kadencji Strausa trafił w łapki syna Rytwińskiego? No skąd! Witek Rytwiński, o czym żarliwie zapewnia, jest absolutnie uczciwy w tej sprawie a wszystko co robił, czynił tylko dla dobra gminy, a nie dla własnej korzyści. Nigdy w życiu nie wykorzystałby swojej pozycji jako promotora Strausa ani pozycji zastępcy przewodniczącego rady gminy w Siedlisku, by wzbogacić się kosztem gminy. Rytwiński stanowczo zaprzeczył, jakoby to on nabył budynek po dawnym posterunku policji. W tej sprawie nie ma sobie niczego do zarzucenia. Czyżby? Postanowiliśmy sprawdzić i faktycznie – to prawda: obywatel Rytwiński Witold nie brał udziału w transakcji. Jak to się stało zatem, że lokal trafił w rączki jego syna? Pozwólmy przemówić faktom.

Budynek policji przy ul. Głogowskiej stanowił własność Skarbu Państwa. W 2001 r., po zlikwidowaniu posterunku, Wojewoda Lubuski przekazał lokal nieodpłatnie na rzecz gminy. Gmina Siedlisko dzięki tej darowiźnie miała zabezpieczyć potrzeby mieszkaniowe społeczności gminnej – czyli urządzić mieszkania komunalne. Przedsiębiorczy wójt Dariusz Straus i jego kolega miał trochę inne plany co do tej nieruchomości. 14 czerwca 2002 gmina ogłosiła przetarg nieograniczony na sprzedaż byłego posterunku. Przetarg się odbył. I teraz uwaga – lokal o powierzchni 160 m2 został sprzedany za 47.000 zł. Zanim powiemy, kto był szczęśliwym nabywcą, opiszemy kulisy transakcji. Przedstawiają one specyfikę rozumienia polityki komunalnej, którą nasz wójt wdraża w gminie od pierwszej kadencji.

Ustalono spotkanie u pani notariusz. Zjawił się na nim wójt Dariusz Straus, nabywca oraz wymagany wówczas do zawierania tego typu transakcji członek Zarządu Rady Gminy. W tej roli wystąpił Henryk Adamów, ojciec kontrkandydatki Strausa w ostatnich wyborach samorządowych Agnieszki Adamów-Czaykowskiej. Przy podpisywaniu aktu dzieje się rzecz niezwykła. Wójt oświadcza, że gmina zdecydowała się sprzedać budynek na raty. Zdumiona tym faktem pani notariusz oświadcza, że wg obowiązujących przepisów sprzedaż na raty będzie niezgodna z prawem. Nabywca musi zapłacić kwotę jednorazowo. Wójt obstaje jednak przy swoim. Wywiązuje się mała dyskusja, którą przerywa Henryk Adamów. Oświadcza on, że nie podpisze aktu notarialnego, który naruszałby obowiązujące zasady prawa i opuścił spotkanie.

Następne posiedzenie u notariusza odbyło się kilka miesięcy później – w październiku. Wójt znalazł innego członka Zarządu Rady Gminy, który podpisał się pod aktem sprzedaży. Kto to był? – o tym nie powiemy ze względu na szacunek do osób zmarłych. Co się dalej działo z nieruchomością? W krótkim czasie do sprzedanego budynku po dawnym posterunku policji wprowadza się syn Witolda Rytwińskiego z małżonką. Oni też w 2015 r. odkupują nieruchomość od tajemniczego nabywcy, stając się jej wyłącznymi właścicielami. Kim jest ów tajemniczy nabywca, a precyzyjniej rzecz ujmując: tajemnicza nabywczyni, która za niezwykle preferencyjną cenę niecałych 300 zł / m2 kupiła od gminy Siedlisko 160-metrowe mieszkanie? Dlaczego nigdy w nim nie zamieszkała?

Na te pytania młodsza siostra żony Witka Rytwińskiego, pani Irena, nie odpowie. Mieszkała całe życie we Wrocławiu, gdzie cieszyła się opinią szanowanej i cenionej nauczycielki. Po co był jej lokal po byłym posterunku policji w odległym Siedlisku, w którym nigdy nie zamieszkała? Tego Pani Irena nam nie powie. Zmarła w 2016 r. Spoczywa na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.

Witkowi Rytwińskiemu zawsze marzyła się posada wójta gminy. Działając w strukturach różnych partii nigdy nie doczekał się uznania i awansu. Apogeum kariery politycznej osiągnął, gdy młody Straus mianował go swoim zastępcą. (To był prawdopodobnie powód dlaczego osobiście nie kupił od gminy budynku pod dawnym posterunku policji, tylko podstawił siostrę żony). Rytwiński długo nie nacieszył się fuchą zastępcy wójta. Wojewoda wybił mu szybko urząd z głowy. Zgodnie z prawem zastępcami wójta mogą być osoby z wyższym wykształceniem. Witek zawsze miał za daleko do szkoły. Zresztą działaczowi partyjnemu studia nie były głowie.

Witek Rytwiński z wiekiem stracił czujność. Stary wyga, były członek PZPR, ZSL, Samoobrony i PSL stał się jakby bardziej nieostrożny. W następnych interesikach ze swoim wąsatym pupilem popełni błąd. W 2018 r., tuż przed końcem poprzedniej kadencji Strausa, wraz z innym prominentnym obywatelem gminy – piekarzem Janem Fijołem, wybierze się do wójta, by zrobić skok na fragment zrewitalizowanego przez Fundację Karolat Wzgórza Adelajdy. Cenna, historyczna parcela, położona w centrum gminy, miała zostać zgodnie z planem tych dżentelmenów podzielona i dyskretnie przejęta.

Witek Rytwiński nigdy nie zrezygnował ze swoich ambicji politycznych. Swoje pragnienie władzy i potrzebę przywództwa zaspokajał za każdym razem kiedy rozsiadał się wygodnie w skórzanym fotelu w gabinecie wójta gminy Siedlisko i objadał się pizzą lub ciastkami, którymi częstował go wdzięczny za wszystko Darek Straus. Widząc, że pozycja jego pupila jest zagrożona, że resztki autorytetu wąsatego samorządowca, którego stworzył i któremu doradzał, rozpłynęły się niczym lukier na pączku w upalne popołudnie, postanowił ruszyć z pomocą. Nie przewidział tylko jednego – jego apele, zapewnienia i odezwy są zupełnie niewiarygodne. Lokalna społeczność pamięta. Pamiętamy wszystko. Trudno zapomnieć o transakcjach, w których gminne nieruchomości, po preferencyjnych cenach, trafiają w łapki rodziny kolesiów. Trudno zapomnieć o tych wszystkich nieprawidłowościach, które zepchnęły nas w niebyt i uczyniły pośmiewisko w regionie. Teraz mówimy dość!

pozdrawiam serdecznie

Paweł P.